Sosyal medya sayesinde bireyler “duvar”larından toplumsal gelişmeleri yakından takip edebilmektedirler. Olaylar arası bağlantılar artık daha kolay takip edilebilmekte; videolar, grafikler ve sesli içerikler ile daha anlaşılır olmaktadır. Dolayısıyla kapitalizmin çelişkileri çok daha kolay anlaşılır olmaktadır. Sosyal medya, kapitalizmi görünür kılmaktadır. İnsanlar başarısızlıklarının ve mutsuzluklarının ortak nedenini fark etmekte ve sistem eleştirisi yapabilmektedir. Ana-akım medyadan verilen bir haberin aslı, şahitlerinin çektiği videolar ve ifadelerle hemen aydınlığa kavuşturulabilmektedir. Medyanın ve iktidarın kullandığı dil ve eylemlerin taraflılığı kolaylıkla açığa çıkabilmektedir. Toplumsal, karmaşık olayların sıradan bireyin “duvar”ında arkadaşları tarafından desteklenmiş/beğenilmiş basit bir içerikle onun anlayacağı dilden paylaşılması insanların her olay karşısında bir fikir geliştirebilmesine olanak tanımaktadır. Bu süreç sıradan bireylerin politize olmalarını kolaylaştırmaktadır.

Çevrimizi Müzakere Alanları Çoğalıyor…

Temsili demokrasinin meşruiyet sorunu günümüzün önemli sorunlarından birini teşkil etmektedir. İnsanların 4-5 yılda bir seçtikleri bir iktidar her türlü kararı almakta yetkili midir? Değil ise, sıradan vatandaşlar  karar alma süreçlerine nasıl katılabilecektir. Bu anlamda müzakereci demokrasi, halkın görüş alışverişinde bulunarak oluşturduğu kamu görüşünün de karar alma süreçlerine dahil edilmesini sağlamaya yönelik bir girişimdir. Müzakereci demokrasi, maddi ve fiziksel koşuların yetersizliği nedeniyle farklı örgütlenme biçimleriyle pratik hayatta denenmektedir. Ancak günümüzde internet teknolojilerinin gelişmesi yeni bir kavram olan “çevrimiçi müzakere” alanlarını da ortaya çıkarmıştır. Çevrimiçi platformların müzakereci demokrasi adına potansiyel içerdiği çok açıktır.  E posta grupları, tartışma platformları sosyal medya grup ve sayfaları politize olmuş toplulukları bir araya getirerek siyasal yaşama katılmalarına olanak tanımaktadır. Şimdilik bu grupları doğrudan dikkate alan iktidarlara dünya genelinde çok örnek verilemese de, sosyal medyanın geleneksel medyayı etkilemesi, sosyal medyadan örgütlenen sokak eylemleri ve oy tercihlerinin sosyal medyadan etkilenmesi gibi yöntemlerle çevrimiçi müzakerenin siyasete etki ettiği açıktır.

GÖZAT!  2020'da 136,9 milyar dolara Çıkacak Bir Pazar: Mobil Sağlık Uygulamaları

Tartışmaya Yön Veren Sosyal Medya

Günümüzde müzakereci etkinliklerin gerçekleştiği çevrimiçi uygulamalar farklı teknik özelliklere sahiptirler. Bu özelliklerin çeşitliliği, bu müzakerelerin nitelik ve niceliğinin ve dolayıyla etkinliğinin belirlenmesinde önemli olmaktadır. Bu farklılıklar temel olarak, etkileşim zamanlaması ve içerik türü ile ilgilidir. Bazı sosyal ağlar video, bazıları fotoğraf, bazıları sadece yazı paylaşımına izin vermektedir. Aynı şekilde bazıları eş anlı tartışmayı olanaklı kılarken bazıları uzun süreli paylaşımlar için daha uygun olmaktadır. Twitter daha çok insanların bilgiyi kaynağından aldığı mecra olarak, Facebook bir tartışma alanı olarak, Youtube bilgilendirici ve açıklayıcı bir işlev görerek, Bloglar ise bilginin kronolojik olarak tasnifini sağlayarak çevrimiçi tartışmaya yön vermektedir.

Yeni Bir Kamusal Alan

Sonuç olarak, çevrimiçi mecralar, bir kamusal alan gibi, halkın karar alma süreçlerine dolaylı yollarla da olsa katılımını sağlaması açısından ümit verici yenilikler içermektedir. Yine de bu platformların sermayenin yani egemen güçlerin elindeki alanlar olduğunu unutmamak gerekmektedir. İktidarın da gerek yasal gerek algı çevrelerini kullanarak bu sürece dahil olduğunu  da dikkate almak gerekmektedir. Diğer taraftan hala toplumun büyük bir kısmının internete erişiminin kısıtlı olduğu gerçeği de göz önünde tutulmalıdır.

GÖZAT!  Sosyal Ağ dan, Sosyal Medya ya...

Koray Biber

www.mkoraybiber.com